Ҳукумат давлат компаниялари учун валюта операцияларини амалга ошириш тартибини қаттиқлаштирди. Апрель ойидан бошлаб улар хорижий валютадаги операцияларни фақат асосий ҳисобрақам очилган банклар орқали амалга ошириши мумкин.
МБ раиси Мамаризо Нурмуратов ўзбек сўмининг 2023 йил биринчи чорагига нисбатан девальвацияси юқори бўлганини изоҳлади. Асосий сабаб — валютага бўлган талабнинг ортиши ва қарз тўловларининг кўпайиши. У 25 апрелда сўм долларга нисбатан кескин (50 сўмга) мустаҳкамланганининг сабабини ҳам тушунтирди.
2024 йилнинг биринчи чорагида Ўзбекистонга трансчегаравий пул ўтказмалари ҳажми ошди. Бу ҳақда 25 апрель куни бўлиб ўтган матбуот анжуманида Марказий банк раиси Мамаризо Нурмуратов маълум қилди.
Марказий банк раиси Мамаризо Нурмуратов регулятор томонидан жаримага тортилаётган банклар номи нега очиқланмаётганини изоҳлади. «Аҳолида нотўғри тушунча шаклланмаслиги учун банкнинг ички фаолияти билан боғлиқ ҳолатларда чора кўрилган банклар номини эълон қилмасликка қарор қилдик», — деди у.
Марказий банк раиси Мамаризо Нурмуратов сўнгги йилларда иқтисодиёт юқори бюджет тақчиллиги шароитидаги ҳаётга мослашгани ва бу «оғирликни пул-кредит сиёсатига юклаётганини» таъкидлади. У фискал консолидация зарурати ва монетар сиёсатнинг «кўтарилган овози» ҳақида гапирди.
Марказий банк раиси Мамаризо Нурмуратов регуляторда нобанк ташкилотларга валюта айирбошлаш шохобчалари очишга рухсат бериш нияти йўқлигини маълум қилди. Шунингдек, у банклар валюта айирбошлаш шохобчалари сонини ўз эҳтиёжидан келиб чиқиб кўпайтиришини таъкидлади.
Марказий банк раиси Мамаризо Нурмуратов тўртта банк устав капиталини ўз вақтида талаб этилган даражагача оширмаганини маълум қилди. «Пойтахт банк» сотувга қўйилгани учун унга нисбатан санкциялар қўлланмаган, яна иккита банкка эса мажбурият қўйилган.
Марказий банк келгуси йилларда пул-кредит сиёсати таъсирчанлигини оширишда имтиёзли кредитлаш амалиётини қисқартириш ва бозор тамойиллари асосида шаклланувчи фоиз ставкаларига ўтиш борасида чораларни давом эттиришини билдирди.
Марказий банк иккиламчи банк ҳисоб рақамлари орқали чет эл валютаси товарлар импорти доирасида ноқонуний олиб чиқиб кетилиши мумкинлигидан хавотирланмоқда. Комплаенс-назорат чораларидан асосий мақсад банклар ва тадбиркорлик субъектлари санкция чекловларига тушишининг олдини олиш, деди МБ раиси.
Президент топшириғи билан тузилган ишчи гуруҳ АҚШда бўлиб, «Оҳангаронцемент» ва таъсисчиси Akkermann Cement CA`га (Алишер Усмоновнинг USM холдингидаги компания томонидан ташкил этилган) қарши санкциялар бўйича ўз эътирозларини билдирди, дея маълум қилди Марказий банк раҳбари Мамаризо Нурмуратов.
Аҳолига кредит бериш ҳажми уларнинг даромадларидан тезроқ ўсиб бормоқда, бу эса иқтисодиётдаги қарз юки ортаётганидан далолат беради, деди Марказий банк раиси. Унинг айтишича, чакана кредитлашда «қизиб кетиш»нинг олдини олиш учун тартибга солувчи чора-тадбирларни кўриш бошланган.
Марказий банк раҳбари давлат банкларини хусусийлаштириш нега кечиктирилаётгани ҳақида гапириб, «бу нафақат бизнинг хоҳишимизга, балки хорижий инвесторларнинг ишончига ҳам боғлиқ», деб таъкидлади. Ўтган йилги геосиёсий инқироз инвесторларнинг постсовет мамлакатлари бозорига киришини қийинлаштирган.
Россия рублининг қадрсизланиши Россиядан Ўзбекистонга пул ўтказмалари ҳажмига, шунингдек, ўзбекистонлик экспортёрлар даромадига салбий таъсир қилади, дея маълум қилди Марказий банк раҳбари Мамаризо Нурмуратов.
Марказий банк раиси нарх пуфаклари ёрилаётган вақтида банкларга бўладиган салбий таъсирнинг олдини олиш учун ипотека кредитлари ажратишда максимал чегаралар белгиланганини айтди. Аввалроқ Тошкент шаҳридаги уй-жой нархларининг бозор ва фундаментал қийматлари ўртасидаги фарқ 210 млн сўмга етганди.
Миллий валютанинг кучсизланишига импортнинг ўсиши ҳам таъсир қилмоқда, деди Марказий банки раиси Мамаризо Нурмуратов. Унинг сўзларига кўра, бу мавсумий ҳодиса ҳисобланади ва бугунги валюта курси ташқи савдо операцияларининг ҳақиқий кўринишини акс эттиради.
Марказий банк раиси банк ва қарздорлар муносабатларини тартибга солувчи тавсиялардан асосий мақсад банкирларнинг ишдан ташқари вақтида ишламаслигини таъминлаш эканини таъкидлади. Шунингдек, регулятор раҳбари муаммоли қарзлар билан ишлаш бўйича энг самарали тизимлардан бири Россияники эканини айтди.
Марказий банк раиси аҳолининг қўлида қарийб 12 млрд доллар пул борлиги, банк сектори буларнинг барчасини жалб қила олмаслиги, лекин банкка пулларни топшириш тенденцияси мавжудлигини таъкидлади.
Марказий банк раиси Мамаризо Нурмуратов Сенат ялпи мажлисида Ўзбекистонда 2022 йилда ҳисобрақам очган норезидентлар сони геосиёсий вазиятлар туфайли 60 мингтадан ошганини маълум қилди. Улар мамлакат банкларидаги ҳисобларига 892 млн доллар эквивалентида маблағ қўйган.
Humo ва Uzcard тўлов тизимлари узоқ музокаралардан сўнг ўзаро интеграция бўйича келишувга эришди, дея маълум қилди Ўзбекистон Марказий Банки раҳбари. Биринчи босқичда банкоматларни ҳар иккала турдаги карталарни ҳам қабул қилишга мослаштириш режалаштирилган. Бу ишлар май ойигача якунланиши мумкин.
Ўзбекистон банклари иккиламчи санкциялар хавфи сабаб «Мир» карталари бўйича тўлақонли хизмат кўрсатишни қайта йўлга қўйишга ҳозирча тайёр эмас, деди Марказий банк раҳбари Мамаризо Нурмуротов.
Қўшимча имкониятларга эга булиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг